PROGRAM WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY
Szkoły Podstawowej
- marszałka J. Piłsudskiego w Psarach
SPIS TREŚCI
- Wstęp
- Charakterystyka środowiska wychowawczo – profilaktycznego
- Wartości uznawane przez społeczność szkolną
- Misja szkoły
- Wizja szkoły
- Model absolwenta
- Cele programu wychowawczo- profilaktycznego
- Szczegółowy plan działań wychowawczo – profilaktycznych
- Oczekiwane efekty
- Uczestnicy programu wychowawczo – profilaktycznego szkoły
- Harmonogram działań okolicznościowych
- Ewaluacja Szkolnego Programu Wychowawczo – Profilaktycznego.
PODSTAWA PRAWNA
- · Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78,poz. 483
ze zm.). - · Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120,poz. 526).
- · Ustawa z 26 stycznia 1982 r. –Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2017r. poz. 1189).
- · Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.:Dz.U. z 2018 r. poz. 1457
ze zm.). - · Ustawa z 14 grudnia 2016 r. –Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59).
- ·Ustawa z26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487).
- · Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 783).
- · Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu
i wyrobów tytoniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2017r. poz. 957). - · Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu
i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej,
edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U.
z 2015 r. poz. 1249).
- · Priorytety Ministra Edukacji Narodowej na rok szkolny 2017/2018
- Statut Szkoły Podstawowej im. marszałka J. Piłsudskiego w Psarach
- WSTĘP
Okres szkolny to dla młodego człowieka istotny czas, podczas którego kształtuje się jego poczucie tożsamości oraz osobowości. Zmiany zachodzą na drodze zdobywania nowego doświadczenia, uzyskiwania umiejętności i wiedzy. Poza zmianami poznawczymi, intelektualnymi, obserwuje się również szereg zmian natury biologicznej, które pojawiają się wraz z oddziaływaniem hormonów i związanych z tym zmianami emocjonalności człowieka. Przed dorastającymi uczniami stoją również zadania związane
z socjalizacją, czyli nawiązywanie relacji interpersonalnych ze swoim otoczeniem, umiejętności wyznaczania własnych i respektowania granic innych ludzi, zdolności zaspokajania potrzeb akceptacji oraz odkrywania i rozwijania własnych pasji i zainteresowań. Jest to czas, kiedy uczniowie kształtują swój światopogląd, formułują postawy moralne, a także określają swój aktualny styl i sposób na życie. Trudności, z którymi spotyka się młody człowiek w okresie dojrzewania, mogą przyczynić się do pojawiania się zachowań z grupy zachowań ryzykownych. Z powodu wielości zachodzących w tym samym czasie zmian młody człowiek może czuć się zagubiony czy osamotniony i dlatego będzie szukać wsparcia i akceptacji innych ludzi. Tutaj zadaniem rodziców i nauczycieli dzieci jest wspieranie ich podczas tego okresu. Nie należy dopuścić do sytuacji, w której młody człowiek zostaje zmuszony do szukania aprobaty i zrozumienia w grupach zewnętrznych, których pobudki do działania mogą okazać się dalekie od oczekiwanych. Pozytywne, prawidłowo ukierunkowane wsparcie w procesie dojrzewania ułatwia zdobywanie optymalnych doświadczeń i wiedzy o świecie w kontrolowanych, najkorzystniejszych warunkach. Opracowany Program Wychowawczo-Profilaktyczny jest zbiorem działań, które mają za zadanie wspomagać i kształtować prawidłowy rozwój dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Ich celem jest zapobieganie pojawieniu się i rozwojowi danego niekorzystnego zjawiska w konkretnej sytuacji i grupie społecznej, jak też promowanie alternatywnych, pozytywnych zjawisk, form spędzania czasu w stosunku do tych, które usiłuje się wyeliminować.
- CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO
Nasza szkoła jest nowoczesną, innowacyjną placówką przygotowującą uczniów do nauki na kolejnym edukacyjnym oraz do jak najlepszego pełnienia ról społecznych i funkcjonowania w życiu dorosłym. Uczniowie naszej szkoły mają możliwość udziału w licznych zajęciach dodatkowych. Uczniowie z problemami edukacyjnymi mogą powtórzyć i utrwalić materiał na zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych. Dzieci chcące pogłębić wiedzę oraz rozwijać swoje zainteresowania, zdolności i pasje mogą uczestniczyć w kołach zainteresowań, a uczniowie chcący pomóc innym mogą wziąć udział w akcjach charytatywnych organizowanych przez Szkolny Klub Wolontariatu. Rodziny uczniów, które znalazły się w trudnej sytuacji materialnej, mają możliwość skorzystania ze szkolnych stypendiów socjalnych, bezpłatnych obiadów (finansowanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Psarach). W roku szkolnym 2017/2018 wszyscy uczniowie szkoły otrzymają darmowe podręczniki.
- WARTOŚCI UZNAWANE PRZEZ SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNĄ
Szkoła prowadzi szereg działań mających na celu zachęcenie uczniów do podejmowania innej, alternatywnej w stosunku do biernej formy spędzania wolnego czasu tj. fakultatywne zajęcia sportowe, edukacyjne, spotkania z przedstawicielami środowisk lokalnych, itd. Celem zajęć jest poszerzenie uczniowskiej wiedzy, rozwijanie zainteresowań oraz umożliwienie odnalezienia nowych pasji. Naszym uczniom proponujemy naukę poprzez aktywne uczestnictwo w życiu codziennym – mogą wykazać się oni poprzez samodzielne organizowanie wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych, itp., dla swoich kolegów i koleżanek ze szkoły lub okolic. Każde z prowadzonych przez nas działań ma za zadanie rozbudzić aspiracje życiowe uczniów oraz przeciwdziałać bierności społecznej. Dlatego też skupiamy się na motywowaniu młodych ludzi do nauki oraz staramy się tworzyć im środowisko umożliwiające osiąganie sukcesów w różnych dziedzinach. Dzięki temu uczniowie, którzy posiadają trudności w nauce na jakimś polu, będą mogli odszukiwać oraz pielęgnować umiejętności i predyspozycje, które posiadają w różnych dziedzinach życia. W tym celu skuteczne będzie prowadzenie różnorodnych działań fakultatywnych. Kładziemy również duży nacisk na rozwijanie umiejętności społecznych i inteligencji emocjonalnej młodych ludzi. Okazuje się bowiem, że dynamicznie zmieniający się świat, a co za tym idzie warunki życia, sprzyjają wzrostowi ilości osób, które nie radzą sobie z gniewem, złością, żalem, depresją czy innymi trudnymi stanami emocjonalnymi, które dotykają ich samych lub innych osób z ich otoczenia. Jeśli w rodzinie dziecka te umiejętności nie zostały przekazane bądź zrobiono w to w sposób niewłaściwy (np. rodzina dziecka jest rodziną destruktywną, posiadającą wiele problemów również natury emocjonalnej, w której kwestia samopoczucia jest sprawą drugorzędną lub w ogóle nieistotną), to większa odpowiedzialność spoczywa na pracownikach szkoły. Oznacza to, że szkoła nie jest obecnie odpowiedzialna jedynie za przekazywanie wiedzy, ale również za uczenie umiejętności dzięki, którym następuje rozwój inteligencji emocjonalnej. Poniższy Program Wychowawczo-Profilaktyczny przedstawia działania, które pomogą budować samoświadomość uczniów oraz zadbają, aby ich aspiracje życiowe były dojrzałe
i racjonalne oraz zgodne z ich predyspozycjami personalnymi i zainteresowaniami.
- MISJA SZKOŁY
Każdego dnia wspólnie pracujemy na sukces naszych uczniów i zadowolenie rodziców, a wskaźnikiem tego jest ich satysfakcja i prestiż naszej szkoły w środowisku. Priorytetem w naszej szkole jest wysoka efektywność kształcenia, przygotowanie do dalszej edukacji, zapewnienie warunków wszechstronnego rozwoju każdego ucznia.
- WIZJA SZKOŁY
Jesteśmy szkołą nowoczesną, bezpieczną i przyjazną. Pracujemy jako zespół, szanując i wspierając się nawzajem. Uczymy kreatywności, z jednoczesnym naciskiem na odpowiedzialność za własne decyzje. Jesteśmy otwarci na świat i zmiany w nim zachodzące, chętni do czerpania z jego dorobku naukowego i kulturowego. Nasza szkoła jest zakorzeniona w tradycji lokalnej i narodowej. Kształcimy swoich wychowanków w oparciu o szacunek do drugiego człowieka, poszanowanie systemu wartości, dziedzictwa kulturowego
i historycznego. Każdy uczeń w naszej szkole osiąga sukces na miarę swoich możliwości, uczy się żyć w środowisku i dla środowiska. Kształtujemy w uczniach wrażliwość na dobro, prawdę i piękno. Najwyższym dobrem jest dla nas uczeń.
- MODEL ABSOLWENTA
Absolwent Szkoły Podstawowej w Psarach jest Polakiem umiejącym żyć godnie i potrafiącym poruszać się w otaczającym go świecie oraz:
- jest przygotowany do podjęcia nauki na wyższym szczeblu edukacji;
- czerpie radość z nauki;
- przestrzega ogólnie przyjętych wartości moralnych;
- potrafi samodzielnie podejmować decyzje i ponosić ich konsekwencje;
- potrafi wyrażać i uzasadniać własne zdanie;
- zgodnie współpracuje z innymi;
- jest ciekawy świata i wrażliwy na drugiego człowieka;
- jest życzliwy i tolerancyjny, szanuje godność własną i drugiego człowieka;
- rozumie wartość uczenia się i potrzebę własnego rozwoju;
- dba o zdrowie psychiczne i fizyczne oraz o bezpieczeństwo własne i innych;
- potrafi wykorzystać wiedzę w sytuacjach życiowych.
- CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO
- rozwijanie umiejętności służących zdobywaniu wiedzy oraz wskazanie potrzeby jej osiągania,
- wyrabianie nawyków dbania o zdrowie własne i innych,
- uczenie szacunku dla siebie, rodziców, opiekunów, członków lokalnej społeczności,
- rozbudzenie potrzeby kontaktu z otaczającą przyrodą,
- wyrabianie poczucia odpowiedzialności za najbliższe środowisko,
- rozwijanie wartości kulturowych związanych z rodziną, tradycjami szkolnymi
i środowiskiem, - zachęcanie do nawiązywania i utrzymywania poprawnych stosunków z innymi dziećmi, rodzicami i krewnymi, dorosłymi i osobami niepełnosprawnymi,
- budzenie poczucia przynależności do rodziny, społeczności szkolnej, środowiska lokalnego,
- rozbudzenie świadomości o przydatności indywidualnego i grupowego działania na rzecz społeczności lokalnej
- SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNYCH
Załącznik nr 1
- OCZEKIWANE EFEKTY
Zakładamy, że w wyniku systematycznego, skorelowanego i spójnego oddziaływania wychowawczo – profilaktycznego uda nam się przygotować uczniów do zgodnego współżycia z ludźmi. Będziemy dążyć do tego, żeby nasi wychowankowie byli: uczciwi, wiarygodni, odpowiedzialni, wytrwali, wrażliwi na krzywdę innych, kreatywni, przedsiębiorczy, aby nie stosowali przemocy słownej, fizycznej i psychicznej, mieli wysoką kulturę osobistą i wykazywali gotowość do uczestnictwa w kulturze. Ważne jest też, aby uczniowie przestrzegali zasad zdrowego stylu życia, nie ulegali nałogom, kształtowali postawy obywatelskie, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji, pogłębiali świadomości ekologiczną, poznawali dziedzictwo kulturowe naszego narodu, Europy i świata, rozwijali swoje zainteresowania
i pasje.
- UCZESTNICY PROGRAMU WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY
Współodpowiedzialni za wszechstronny rozwój osobowości ucznia są wszyscy uczestnicy programu
Rodzice:
- Mają prawo do wychowania zgodnie z własnymi przekonaniami religijnymi i moralnymi, jeśli nie są one w sprzeczności z prawami dziecka;
- Znają i akceptują program wychowawczy proponowany przez szkołę;
- Wspierają dziecko we wszystkich jego poczynaniach i zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa;
- Wspierają wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach, służą wiedzą, doświadczeniem i pomocą;
- aktywnie uczestniczą w życiu szkoły;
- dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci ( np. czuwają nad bezpiecznym korzystaniem z Internetu)
Wychowawcy klas:
- dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie;
- wspierają rozwój uczniów i ich usamodzielnianie się;
- prowadzą dokumentację nauczania;
- opracowują i realizują Program Wychowawczo-Profilaktyczny;
- koordynują pracę wychowawczo – profilaktyczną w zespole klasowym;
- dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia;
- podejmują działania w przypadkach przemocy wobec ucznia, zaniedbań opiekuńczych, ujawnionych nałogów;
- wnioskują o objęcie pomocą psychologiczno – pedagogiczną uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych;
- informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologiczno- pedagogicznej;
- integrują i kierują zespołem klasowym;
- wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków, oceniają zachowania uczniów;
- wdrażają do samooceny postępów w zachowaniu, nadzorują realizację obowiązku nauki / obowiązku szkolnego;
- promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów;
- inspirują pracę zespołową w klasie, przydzielają zespołom zadania na rzecz
klasy, szkoły i środowiska oraz wspólnie oceniają stopień ich realizacji;
- współdziałają z nauczycielami uczącymi w klasie;
- współpracują z rodzicami; włączają ich w sprawy programowe i organizacyjne
klasy;
- współpracują z dyrekcją szkoły, pedagogiem, pielęgniarką;
- współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, policją, poradnią psychologiczno - pedagogiczną, sądami rodzinnymi;
Nauczyciele:
- oddziałują wychowawczo na uczniów niezależnie od przypisanych im funkcji dydaktycznych;
- odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, podczas wyjść i wyjazdów szkolnych;
- udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych w oparciu o rozpoznane potrzeby uczniów, informują o potrzebach związanych z problemami w nauce oraz o przejawianych zdolnościach;
- wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny
uczniów, ich zdolności i zainteresowania;
- inspirują uczniów do twórczych poszukiwań, aktywności i samodzielności;
- kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu;
- reagują na przejawy nietolerancji , dyskryminacji i innych negatywnych zachowań;
- dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażując w życie klasy wszystkich uczniów;
- wspólnie z pedagogiem zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów, dostosowują wymagania edukacyjne do specyficznych potrzeb ucznia;
- współtworzą atmosferę życzliwości i zrozumienia, budzą szacunek swoją wiedzą, kompetencją i postawą;
- proponują uczniom pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i poza nią;
- realizują w toku pracy wychowawczej treści i cele programu wychowawczo - profilaktycznego szkoły;
- HARMONOGRAM DZIAŁAŃ OKOLICZNOŚCIOWYCH
Załącznik nr 2
- EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZO –PROFILAKTYCZNEGO
W ustaleniu czy realizowany pogram przynosi oczekiwane efekty, niezbędna jest jego ewaluacja. Należy więc kontrolować zarówno przebieg procesu, jak osiągnięte wyniki. Proces powinien być kontrolowany przez bieżące monitorowanie, a uzyskane informacje wykorzystywane do modyfikacji samego programu (jeżeli wystąpi taka potrzeba). Ewaluację wyników należy przeprowadzić pod koniec każdego półrocza i opracować wnioski do dalszej pracy.
Narzędzia ewaluacji:
- Sprawozdania wychowawców z realizacji Programów Wychowawczo – Profilaktycznych Klas – po każdym półroczu
- Ankiety skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców
- Analiza trudności wychowawczych, problemów szkolno-środowiskowych
i profilaktycznych przeprowadzana przez pedagoga szkolnego, na podstawie danych zebranych od nauczycieli, wychowawców klas, rodziców i uczniów - Analiza dokumentów
- Obserwacje
Szkolny Program Wychowawczy – Profilaktyczny jest dokumentem otwartym i może podlegać modyfikacjom w trakcie realizacji.